Waarschijnlijk denk je er niet eens bij na als je cookies accepteert op een site. Je klikt ze snel weg zodat je door kan. Maar wat zijn cookies eigenlijk en waarom krijg je die melding steeds? Misschien is het toch slim om er even over na te denken welke cookies je wel en niet wilt.
Wat zijn cookies?
Als een website je vraagt om cookies te accepteren, wat bedoelen ze daar dan mee? Een cookie is een heel klein tekstbestandje. Als jij cookies accepteert, wordt dat bestandje op jouw harde schijf van je computer of telefoon gezet. Als je daarna naar de volgende website gaat, kan die website zien dat jij eerder op een andere website bent geweest en wat je daar hebt bekeken. Bedrijven, beheerders van websites en app-makers moeten verplicht vertellen welke cookies er in dat tekstbestandje zitten. Dat kan dus bij elke site en app weer anders zijn.
Welke cookies zijn er?
- Functionele cookies – Deze cookies zorgen er voor dat de website goed werkt. Bijvoorbeeld door je wachtwoord te onthouden of te onthouden welke taal jij het liefst gebruikt.
- Analytische cookies – Deze cookies houden bij welke pagina's op een website het meest bezocht worden. Zo weet een kledingbedrijf bijvoorbeeld welke trui mensen vaak bekijken.
- Tracking cookies – Dit zijn de cookies die in de gaten houden wat jij leuk vindt. En deze informatie kan voor bedrijven heel waardevol zijn.
En precies die tracking cookies, die kunnen best creepy zijn. Bijvoorbeeld de app TEMU, die jij misschien ook wel gebruikt. Als je de app van TEMU download, dan ga je meteen akkoord met alle cookies, en dan mag de app in je contacten kijken, je berichten lezen, je foto's en video's bekijken, screenshots maken en 's nachts je telefoon ontgrendelen. TEMU verkoopt informatie over wat jij leuk vindt en met wie jij contact hebt vervolgens aan andere bedrijven.
Even schrikken? Je bent niet de enige. Bij het radioprogramma Wijnand in de Ochtend schrokken ze zich ook kapot. Dat kun je zien in deze YouTube Short.
Waarom zouden zulke bedrijven dit soort dingen van jou willen weten? En als jij een vreemde niet zomaar door je telefoon zou laten kijken, waarom zou je dat bij TEMU dan wel toestaan?
In de video hieronder vertellen ze meer over TEMU!
Wat gebeurt er als ik cookies accepteer?
Wat er gebeurt als jij de cookies accepteert, hangt er dus vanaf om welke cookies het gaat. Als je de functionele cookies gebruikt, dan werkt de website voor jou beter. Dit heeft weinig gevolgen voor je privacy.
Als je de analytische cookies accepteert, dan heeft vooral de eigenaar van de website daar veel aan. Op jou zou dit niet zo veel effect moeten hebben. Maar als je de tracking cookies accepteert, dan mag de website informatie van jou verzamelen en eventueel zelfs verkopen aan andere bedrijven, net zoals TEMU doet dus.
Die tracking cookies werken zo: jij gaat op een website een paar sneakers kopen. Deze sneakers hebben een bepaalde stijl. De website van de sneakers onthoudt dit en verkoopt deze informatie door aan websites die jou iets anders willen verkopen, zoals t-shirts. Nu kun jij reclames krijgen van t-shirts in dezelfde stijl als de sneakers die je gekocht hebt. Soms wel handig, maar vooral een beetje creepy. Door die tracking cookies word jij dus de hele tijd bekeken op het web.
Hoe kan ik mijn online privacy beschermen?
Cookies zijn niet automatisch slecht. Vaak zijn ze ook handig. En veel mensen vinden het wel prima dat die cookies er zijn, zo krijgen ze alleen maar reclames voor producten die ze ook echt leuk vinden. Maar soms kan het ook onprettig zijn dat bedrijven veel informatie over jou hebben. En, zoals in het voorbeeld van TEMU, als je de voorwaarden niet leest bij het openen van een website of het installeren van een app, weet je ook niet wat dat bedrijf allemaal laat doen met de gegevens op jouw telefoon.
Hoe kun jij nu het beste omgaan met die cookies, om je privacy op het internet veilig te houden? Wij geven je wat tips:
- Laat je niet verleiden door de groene knop. Vaak als je cookies moet accepteren, staan de optie 'cookies accepteren' in een gekleurde, vaak groene knop. De optie 'Cookies weigeren' is vaak minder duidelijk. Dat doet de website expres, zo klik jij namelijk makkelijk op accepteren. Maar probeer toch even te kijken welke tekst er boven staat, en of je de website ook kunt gebruiken zonder cookies.
- Denk na welke cookies je wel of niet okay vindt. Functionele of analystische cookies hebben niet zo veel met privacy te maken. Heb je dus de keus, dan kun je deze cookies prima accepteren. (Vaak staat er dan 'noodzakelijke cookies').
- Cookies weigeren kan vaak gewoon prima. Het kan best zijn dat er een klein onderdeel van een site niet zo lekker werkt, maar bijna alles doet het gewoon. Dus lekker weigeren die cookies!
- Verwijder je cookies zo nu en dan. Dat kun je doen door in je browser op de drie puntjes of het tanwiel te klikken en naar 'privacy' of 'geschiedenis' of 'advertentie ID' te gaan. Dit werkt voor elke telefoon en browser net iets anders, dus Google even hoe het bij jou moet.
- Laat je telefoon alle cookies blokkeren. Vaak kan je op je telefoon instellen dat je cookies automatisch blokkeert, hoef jij er niet meer over na te denken. Ook dit werkt voor elke telefoon en browser net iets anders, dus google even hoe het voor jou werkt.
- Gebruik een privacy vriendelijke zoekmachine. Er zijn diverse zoekmachines, die precies zo werken als Google, maar die jouw privacy beschermen. Voorbeelden hiervan zijn Ecosia en DuckDuckGo. Zij bewaren of delen je zoek- of browsegeschiedenis niet wanneer je dit gebruikt en ze zijn eenvoudig te installeren.
Adblockers
Om minder reclames te zien en de tracking cookies te blokkeren, kun je een ook een adblocker installeren. Als je een adblocker hebt krijg je geen reclames meer te zien en wordt je dus ook niet meer gevolgd als je van site naar site op het internet gaat. Super nice dus!
Er worden verschillende adblockers aangeboden, bijvoorbeeld van Windows, Android en IOS (Apple). Veel adblockers zijn ook gratis. Maar pas op, er zijn veel neppers, zorg dus dat je zeker weet dat je een échte adblocker te pakken hebt.
Meer info
- De informatie uit dit thema komt van de Consumentenbond, Veiliginternetten.nl, vpngids.nl, Radar van AVROTROS en de Autoriteit Persoonsgegevens. Je kunt naar deze websites gaan als je meer informatie over cookies wilt.
- Wil jij jouw ervaring met cookies en internet delen? Dat kan op ons forum!