Wist jij dat 1 op de 7 jongeren in Nederland wel eens gevraagd is om een illegaal klusje te doen? Misschien heb jij ook wel eens zo'n berichtje gehad. In dat geval ben jij geronseld. In dit thema vertellen we je wat dat betekent en wat je het beste kunt doen.

Wat is 'online ronselen'?

Bij ronselen bieden criminelen jongeren klusjes aan voor geld. Deze klusjes zijn illegaal en risicovol, waardoor de criminelen het zelf niet willen doen. Vaak beginnen de klusjes klein, maar worden ze steeds groter en gevaarlijker. Zo kom je steeds dieper in het netwerk van de criminelen te zitten.

Het vinden van deze jongeren is voor criminelen steeds makkelijker. Via Snapchat, Telegram of Insta krijg je dan een DM met de vraag of je een klusje wil doen. Of de criminelen leren je eerst een beetje kennen, zodat je denkt dat je een nieuwe vriend hebt gemaakt.

Het eerste klusje is vaak nog niet zo groot, en best makkelijk om te doen. Zo hebben ze jouw bankgegevens nodig om wat geld wit te wassen, en daarna mag jij een leuk bedrag houden. 'Je moeder is alleen en werkt hard, wil je niet eens een leuk cadeautje kopen voor haar?' of 'Ik weet dat jullie het thuis niet breed hebben, zou je niet eens een nieuw paar schoenen willen?'

Verschillende soorten klusjes

Een paar soorten klusjes waarvoor je gevraagd kan worden zijn:

• Het laten gebruiken van jouw bankrekening om geld wit te wassen. Lees ook het thema geldezels. Dit lijkt misschien lekker makkelijk verdiend, maar het is wel illegaal en jij kan er veel problemen door krijgen.
• Het wegbrengen of afgeven van illegale pakketjes, vaak met drugs;
• Stelen, de criminelen hebben een plan om diefstal te plegen, en hebben jou daarbij nodig;
• Iets moeten kopen voor ze, en dat geld dan (zogenaamd) later terugkrijgen, en wat extra geld als bedankje;
• Het ronselen van andere jongeren;
• Het oplichten van (oude) mensen. Hierbij mag jij dan een deel houden en moet je een deel afgeven.

Deze klusjes zijn altijd illegaal en je kunt er een flinke straf voor krijgen.

Indy kwam in zo'n netwerk terecht en dacht dat hij er niet meer uit kon komen. Toen hij dat probeerde, werd hij gechanteerd. Kijk de onderstaande video alleen als je dat aan kunt, het gaat hier namelijk over zelfmoord.

Herkennen dat je wordt of bent geronseld

Soms is het duidelijk dat je wordt geronseld. Je krijgt bijvoorbeeld een DM op Telegram, Snapchat of Insta met de vraag of jij niet iets wil doen om wat extra geld te verdienen. Soms is het wat moeilijker om te herkennen. Iemand doet dan namelijk net alsof hij of zij je vriend of vriendin is, met de bedoeling om je in het netwerk te krijgen. Je kan aan één ding altijd herkennen dat je geronseld wordt: Je krijgt de vraag om een klein illegaal klusje te doen.

Ik doe maar één klusje

Het eerste klusje is lekker makkelijk. Je hoeft bijna niks te doen en krijgt wel lekker betaald. Maar als je eenmaal een klusje accepteert, wordt het veel lastiger! De klusjes worden steeds gevaarlijker en extremer. En dan komt ook het punt waarop je niet meer weg mag. Want dan weet je te veel over de illegale dingen die de groep doet. Je kunt er dus beter nooit aan beginnen, dan hoef je er ook nooit meer vanaf te komen.

Welke straffen staan er op de klusjes?

Welke straf je krijgt verschilt natuurlijk per leeftijd en per klusje. Een rechter kijkt ook vaak naar je achtergrond en of je al eerder bent gepakt.

• Je bankgegevens uitlenen voor witwassen is gevaarlijk, want de kans is groot dat je gepakt wordt. Je krijgt sowieso een notitie en het kan zijn dat je veel geld moet betalen.
• Het ophalen en wegbrengen van pakketjes waar drugs in zit, is drugsmokkel. Hier zou je zelfs een gevangenisstraf voor kunnen krijgen.
• De straffen voor diefstal kunnen verschillen. Het kan een boete van honderden euro's zijn, maar als er bij de diefstal geweld wordt gebruikt, dan kun je ook een gevangenisstraf krijgen.
• Ook bij oplichting kan de straf verschillen. Ook hier kun je een geldboete krijgen of een gevangenisstraf.

Als je meer wil weten over straffen, kijk dan op de website van de Politie of de website van Halt.

Wat moet je doen als je gevraagd wordt?

Als je uit het niks een berichtje krijgt met de vraag of ze jouw bankrekening mogen gebruiken of een ander taakje, dan kun je dat het beste gewoon weigeren. De kans is groot dat ze je gaan overhalen, maar weet dat je gewoon nee kunt zeggen, ook als ze je dom noemen voor het afwijzen.

Je kunt het aangeven bij de politie, maar dat kan misschien voelen als snitchen, vooral als jij de persoon kent die het vroeg. Je kunt in dat geval ook anoniem melding maken. Kijk hiervoor op Meldmisdaadanoniem.nl.

Ik zit al in een netwerk, en nu?

Als je al in een crimineel netwerk zit, kan het moeilijk zijn om daar uit te komen. De eerste stap is altijd om het eerlijk tegen iemand te zeggen. Misschien is dat je vader, je oudere zus of een docent op school. Ook een vertrouwenspersoon, schoolpsycholoog of jongerenwerker zijn er in dit geval om jou te helpen, niet om je te straffen.

Een paar andere tips zijn:

• Blijf naar school of naar je werk gaan. Op straat kunnen criminelen je makkelijker bereiken;
• Neem afstand van de mensen die jou in de criminaliteit houden;
• Doe een hobby of sport zodat je onder de mensen bent;
• Voor criminele groepen ben jij moeilijker uit te buiten, als je een sterk netwerk hebt aan goede vrienden en familie.

Het lijkt misschien niet zo, maar je kan er altijd uit. Het zou kunnen zijn dat je hier één keer straf voor krijgt, maar daarna ben je er wel écht van af. Voor meer info lees het thema criminaliteit in jouw omgeving.

Meer info

• De informatie uit dit thema komen van: Nederlands Jeugdinstituut, de NOS, Crimesite, Slachtofferhulp Nederland, de politie en Bureau Halt. Je kunt op deze websites kijken om er meer informatie over te lezen.
• Wil je anoniem praten over illegale dingen die je misschien hebt gedaan? Je kunt dan anoniem bellen met de Kindertelefoon (als je onder de 18 bent) en Allesoke (als je ouder dan 18 bent).
• Je kunt ook over jouw problemen met criminaliteit spreken met mensen die jou advies kunnen geven. Dit kan anoniem met keerpunt.chat . Zij hebben beroepsgeheim en kunnen je identiteit niet achterhalen.
• Weet dat je altijd kunt praten met je schoolpsycholoog of jongerenwerker. Zij zullen je niet bij de politie aangeven of je straffen, maar je verder helpen.
• Wil je meer informatie over jongeren in het criminele netwerk? Op YouTube heeft Danny Ghosen twee video's gemaakt hierover. Hier kun je Deel 1 en Deel 2 zien.
• En natuurlijk mag je ook je verhaal delen op ons forum.