Publicatiedatum 15 januari 2021
In Nederland zijn we begonnen met vaccineren tegen het coronavirus. Zoals je weet zijn deze vaccinaties erg belangrijk om het virus te stoppen, zodat we straks weer ons normale leven kunnen oppakken.
Op dit moment zijn er twee goedgekeurde vaccins: Pfizer en Moderna. Een derde vaccin van AstraZeneca zit nog in de procedure om goedgekeurd te worden. Daarnaast zijn er nog drie vaccins die Nederland wel alvast heeft besteld, maar nog in de testfase zitten.
Wie krijgt als eerste het vaccin?
Worden jongeren onder de 18 ook gevaccineerd?
Als ik gevaccineerd ben, kan ik dan alsnog iemand besmetten?
Heeft een vaccinatie zin als je al corona hebt gehad?
Kunnen we na de vaccinatie weer feesten, knuffelen en op het terras zitten?
Wat zijn bijwerkingen op de korte termijn?
Wat zijn de gevolgen op de lange termijn?
Er zijn ook tegenstanders van het vaccin, waarom is dat?
Kun je het vaccin nemen als je zwanger bent?
Kan de overheid mij verplichten om het vaccin te nemen?
Kun je kiezen wel vaccin je krijgt?
Wie krijgt als eerste het vaccin?
Als eerste zijn zorgmedewerkers van verpleeghuizen aan de beurt en de mensen in ziekenhuizen die met coronapatiënten werken. Daarna komen de ouderen in verpleeghuizen en dan – vanaf half februari – de ouderen die thuis wonen. De verwachting is dat iedereen boven de 18 voor oktober een vaccin aangeboden krijgt. De Rijksoverheid heeft een tijdschema gemaakt, maar dat kan wel nog veranderen.
Worden jongeren onder de 18 ook gevaccineerd?
Het Pfifzer-vaccin is goedgekeurd voor mensen vanaf 16 jaar, maar in Nederland gaat dit vaccin in eerste instantie alleen naar zorgmedewerkers, verpleeghuismedewerkers, artsen en ouderen. Daardoor komen jongeren vanaf 16 jaar voorlopig niet in aanmerking voor dit vaccin. Verwacht wordt dat de andere vaccins die eraan komen allemaal worden goedgekeurd voor 18 jaar en ouder. Die zijn simpelweg nog niet genoeg getest op jongeren onder de 18. Maar dat gaan de fabrikanten nog wel doen. Gelukkig is het virus niet erg gevaarlijk voor kinderen en jongeren onder de 18. Daardoor is het minder dringende om hen snel te vaccineren.
Wat doet het vaccin precies?
In bovenstaande video wordt uitgelegd hoe het Pfizer vaccin werkt. Het vaccin traint je afweersysteem, waardoor je niet of minder ziek wordt. Je lichaam leert alvast om te gaan met het virus, waardoor je bij een echte besmetting beter tegen het virus kan vechten. Het is nog niet duidelijk hoe lang het vaccin werkt, daar moet meer onderzoek naar gedaan worden. In elk geval werkt het vaccin drie maanden.
In onderstaand filmpje vertelt ic-arts Diederik Gommers over de vaccinatie van artsen en IC verpleegkundigen. Ruim 97 % van het personeel in zijn ziekenhuis wil de vaccinatie.
Als ik gevaccineerd ben, kan ik dan alsnog iemand besmetten?
De verwachting is dat je minder besmettelijk bent, maar dat is nog niet onderzocht. Daarom kan nog niet met zekerheid worden gezegd dat iemand die gevaccineerd is het virus niet alsnog kan verspreiden. Om deze reden moet je je als je gevaccineerd bent aan dezelfde maatregelen (afstand, mondkapje) houden als andere mensen. Dit kan wel veranderen als er meer onderzoek is gedaan.
Heeft een vaccinatie zin als je al corona hebt gehad?
Het is nog niet bekend hoe lang je beschermd bent als je al corona hebt gehad. Enkele mensen hebben zelfs al twee keer corona gehad. Maar in het algemeen is het zo dat als je meer bent blootgesteld aan het virus, je immuniteit beter is. Een vaccinatie helpt daarom waarschijnlijk om je nog beter immuun te maken. Ook als je al corona hebt gehad, is het advies dus om je toch te laten vaccineren. Je bent dan namelijk het beste beschermd.
Kunnen we na de vaccinatie weer feesten, knuffelen en op het terras zitten?
Helaas, dat duurt nog even. Het is nu nog niet goed duidelijk of gevaccineerde personen het virus nog kunnen overdragen. Voordat alles weer kan zullen eerst veel meer mensen gevaccineerd moeten zijn. Als veel mensen gevaccineerd zijn, dan zijn er minder besmettingen en kunnen we weer terug naar normaal.
Wat zijn bijwerkingen op de korte termijn?
De bijwerkingen op korte termijn zijn hetzelfde als bij andere vaccins. Je kunt er een beetje hoofdpijn van krijgen of een pijnlijk gevoel op de plek waar je bent geprikt. Dit verdwijnt meestal na een paar dagen. Verder krijgt 0,1 procent tot 1 procent van de gevaccineerde mensen met het Pfizer vaccin last van slaapproblemen.
Er zijn inmiddels miljoenen mensen ingeënt in het buitenland met het Pfizer vaccin. Een enkeling kreeg een zeldzame allergische reactie, bij hen daalde de bloeddruk, of ze werden kortademig. De kans is heel erg klein dat jij zo'n reactie krijgt, maar het is niet uitgesloten. Voor de zekerheid word je na de prik nog even in de gaten gehouden.
Jij krijg hoogstwaarschijnlijk trouwens een ander vaccin, dat van AstraZeneca. Informeer je tegen die tijd over mogelijke bijwerkingen, dan is er al weer veel meer over bekend. Lees ook de informatie op de website van de Rijksoverheid: Is het vaccin veilig en betrouwbaar?
Wat zijn de gevolgen op de lange termijn?
De diverse vaccins zijn supersnel ontwikkeld. Normaal duurt de ontwikkeling van een vaccin ongeveer tien jaar, nu is dit binnen een jaar tijd gelukt. Dit kan deels doordat er al heel veel onderzoek was gedaan naar andere virussen die op corona lijken. Verder zijn verschillende fases in plaats van achter elkaar, nu tegelijkertijd uitgevoerd. Ook is het vaccin al geproduceerd, vóórdat het is goedgekeurd. Liever het risico lopen om alles weg te moeten gooien, dan een pas een half jaar later te kunnen starten met vaccineren. De eisen die aan het vaccin worden gesteld zijn hetzelfde als de eisen aan andere vaccins.
Deze snelle ontwikkeling betekent ook dat de proefpersonen in de studie maar twee maanden zijn gevolgd. Over eventuele langetermijngevolgen van het vaccin is daarom nog niets bekend. Volgens experts is de kans op schadelijke langetermijngevolgen gelukkig heel klein. Dit zie je dan vaak al binnen de eerste zes weken. Wel wordt goed in de gaten gehouden of er meldingen over bijwerkingen bijkomen.
Er zijn ook tegenstanders van het vaccin, waarom is dat?
Uit onderzoek blijkt dat ruim 80% van de Nederlanders zich wil laten vaccineren. Vooral ouderen staan te springen om het vaccin. Dit betekent dat 20% van de Nederlanders zich niet wil laten vaccineren. Onder jongeren is dat percentage hoger. Hoe komt dat?
Niet iedereen vertrouwt de bedrijven die het vaccin maken, er is immers veel geld mee gemoeid. Ook is er nog geen lange termijn onderzoek gedaan. Mensen zijn bijvoorbeeld bang dat het gevolgen heeft voor je vruchtbaarheid, ook al zeggen experts dat dit niet het geval is.
Dat veel mensen de reguliere media niet vertrouwen komt ook door sociale media. Deze kunnen ervoor zorgen dat mensen alleen de berichten lezen van andere mensen die ook tegen vaccinatie zijn. Je leest dan alleen dingen die jouw eigen ideeën bevestigen.
Natuurlijk is het goed om kritisch te zijn over vaccinaties, want het is wel jouw lijf! Maar vergeet niet dat het virus heel veel schade aanricht en voor veel mensen echt iets anders is dan een gewoon griepje. Ook jongeren kunnen er goed ziek van worden en in het ziekenhuis terecht komen, al komt dat wel minder vaak voor. Ook wordt alles goed in de gaten gehouden door onafhankelijke wetenschappers.
Een bekende actiegroep tegen vaccinaties is viruswaarheid.
Kun je het vaccin nemen als je zwanger bent?
Het wordt door het RIVM afgeraden om het vaccin te nemen als je zwanger bent. Dat komt omdat er nog weinig bekend is over eventueel nadelige gevolgen van het vaccin tijdens de zwangerschap. Dit is gewoon nog niet getest. Overigens worden zwangere vrouwen met een onderliggende ziekte én zwangere vrouwen die veel met corona in aanraking komen, bijvoorbeeld in de zorg, wél aangeraden zich te laten vaccineren.
Kan de overheid mij verplichten om het vaccin te nemen?
Nee. De coronavaccinatie is niet verplicht. Ook zegt het kabinet dat dit niet gaat gebeuren. Maar, er is ook zoiets als een indirecte vaccinatieplicht. Wat als je alleen naar de bioscoop of een concert mag als je gevaccineerd bent? Ook dit wil de minister niet en hij zoekt uit of hij dit bedrijven kan verbieden.
Het is wel belangrijk je te realiseren dat het virus zich minder goed kan verspreiden als een groot deel van de Nederlanders zich vaccineert. Dus je doet het niet alleen voor jezelf.
Kun je kiezen wel vaccin je krijgt?
Nee, het is in de praktijk namelijk niet mogelijk om dit te organiseren.
Meer informatie
- Download het vaccinatiestrategie tijdschema van de Rijksoverheid.
- NOS: Hoe we zeldzame bijwerkingen van coronavaccins in beeld krijgen
- NJI: vaccineren tegen corona (deze pagina met expertinformatie wordt geregeld bijgewerkt)
- Ik heb problemen door corona en de maatregelen. Wie kan me helpen?
- NJI: over het vaccin.
- Rijksoverheid: Is het vaccin veilig en betrouwbaar?
- RIVM: vragen en antwoorden coronavaccins
- NOS: Honderd bijwerkingen van het Pfizer-vaccin gemeld, twee allergische reacties
- Universiteit van Nederland: Hoe gevaarlijk is het coronavaccin (YouTube)
- NOS: Wat als er een vaccin is (YouTube)
- NOS: IC-er Eelco vond stevige bijwerking na vaccinatie meevallen
Of deel jouw verhaal op ons forum!